Farba klejowa swoje triumfy święciła w latach 70. i 80. XX wieku, ale wraz z pojawieniem się farb nowej generacji utraciła popularność. Nie oznacza to jednak, że całkowicie wyszła z użytku. Farby klejowe wciąż wykorzystywane są do renowacji starych powłok, o czym świadczą choćby liczne wpisy internautów w wątkach dyskusyjnych poświęconych takim preparatom. Często pojawiają się tam pytania o to, jak rozpoznać farbę klejową i jak odnowić ścianę, która została nią pomalowana. Dlatego dziś bierzemy pod lupę farby klejowe i wyjaśniamy wszelkie wątpliwości z nimi związane.

Co to jest farba klejowa i jakie ma właściwości?

Jak sama nazwa wskazuje, farba klejowa to farba, w przypadku której środkiem wiążącym jest klej. Funkcję rozpuszczalnika pełni natomiast woda. W skład produktu jako pigment biały i wypełniacz wchodzi również mączka wapienna, dwutlenek tytanu lub kreda. W kolorowych farbach klejowych znaleźć można również pigmenty nadające produktowi określoną barwę.

Farba klejowa sprzedawana jest w formie proszku do rozmieszania z wodą. Tworzy ona trwałą powłokę malarską, która jednak wykazuje dużą wrażliwość na działanie wody i wilgoci. Nie jest więc odpowiednia do użytku zewnętrznego. Można ją jedynie stosować w pomieszczeniach. Co więcej, nie da się jej tak po prostu przemalować.

Ale farby klejowe mają też swoje atuty. Dobrze kryją. Są proste w użyciu. Przepuszczają parę wodną. Mają neutralny zapach. Wykazują  odporność na ścieranie. Pozwalają uzyskać atrakcyjną, matową powłokę i można je łatwo usunąć.

Jak ją rozpoznać farbę klejową na ścianie? Podpowiadamy, czym różni się powłoka klejowa od innych.

Jak rozpoznać farbę klejową?

Farby klejowe należą do tej kategorii farb, które nie dają się bezproblemowo przemalowywać. Powstała w wyniku ich użycia powłoka stanowi niezbyt stabilne podłoże. W związku z tym należy na nią nakładać wyłącznie farby klejowe. Niewskazane jest stosowanie chociażby farb emulsyjnych czy krzemianowych. Ryzykowne może okazać się nawet tapetowanie. To dlatego tak istotną kwestią jest rozpoznanie farby klejowej i jej usunięcie, jeżeli chce się pomalować ścianę innym preparatem, położyć tapetę lub zastosować inną formę dekoracji.

Rozpoznanie farby klejowej – próba wody

Wbrew pozorom, rozpoznanie farby klejowej nie jest tak trudne, jak mogłoby się wydawać. Często produkt ściera się (kreduje) i pozostaje na palcach po przetarciu ściany dłonią. Podobnie jednak zachowuje się farba wapienna. Żeby więc ostatecznie rozstrzygnąć, z jaką farbą ma się do czynienia, warto wykonać próbę z wodą. Na czym ona polega? Wystarczy zamoczyć palec w wodzie, a następnie wykonać nim na ścianie kilka okrężnych ruchów. Jeżeli powłoka pod wpływem takiego „szorowania” się rozpuści, oznacza to, że najprawdopodobniej ściana pokryta jest farbą klejową. 

Fot. Próba wodna pozwala zorientować się, czy ściana pokryta jest farbą klejową. Jest tak, jeśli farba rozpuszcza się pod dotykiem zwilżonej wodą dłoni.

Jak usunąć farbę klejową ze ściany?

Jak zostało już wspomniane, farba klejowa to produkt wrażliwy na wodę i wilgoć. Żeby się jej pozbyć, należy dokładnie umyć ścianę ciepłą wodą, ewentualnie zeskrobać cykliną lub szpachelką po wcześniejszym namoczeniu.

Usunięcie farby klejowej to konieczność, jeśli chce się pomalować ścianę produktem nowszej generacji. Pominięcie tego etapu sprawi, że nowa warstwa szybko się odspoi, dlatego przed zakupem emulsji warto upewnić się, czy pozbycie się starego podłoża jest w ogóle możliwe.

Usuwanie farby klejowej nie zawsze bowiem przebiega gładko. Zdarzają się sytuacje, w których produkt nie chce się rozpuścić, ściana natomiast wchłania wodę, a na powłoce pojawiają się ciemne plamy od wilgoci. Wówczas nie warto tracić czasu na usuwanie farby klejowej. Lepiej pokryć ścianę głęboko wnikającym podkładem, a następnie nową farbą. W tym przypadku jednak nie można sięgnąć po dowolny produkt, a wyłącznie po farbę klejową. Pozwoli to osiągnąć równomierny efekt malowania i ograniczy ryzyko odspojenia się nowej warstwy od podłoża.

Jak zamalować farbę klejową?

Aby zamalować farbę klejową, należy zachować odpowiednią kolejność działań. W przeciwnym razie efekt prac będzie mizerny. Jakie czynności należy wykonać po usunięciu starej warstwy produktu?

1. Wyrównanie podłoża. Wszelkiego rodzaju wgłębienia i nierówności należy zatrzeć szpachlą gipsową lub tynkarską. 

2. Szlifowanie ścian. Nałożoną szpachlę trzeba zeszlifować za pomocą szlifierki lub papieru ściernego. Dzięki temu ściana będzie gładka, co nie tylko ułatwia nałożenie produktu, ale również sprawia, że będzie się on świetnie prezentować.

3. Odpylenie podłoża. Podczas szlifowania gładź może pylić. Żeby tego uniknąć, można zastosować dostępne na rynku gładzie bezpyłowe. Jeśli jednak zastosuje się klasyczne rozwiązanie, należy koniecznie odpylić podłoże, na przykład za pomocą gąbki i mydła malarskiego (które odpyli podłoże, ale również odtłuści je i pozwoli pozbyć się zabrudzeń).

4. Gruntowanie ścian. Niezależnie od tego, czy na dotychczasowej powierzchni ma się pojawić farba najnowszej generacji, czy też farba klejowa, gruntowanie jest koniecznością. Odpowiednio dobrany preparat gruntujący ogranicza chłonność podłoża. Dzięki temu, by osiągnąć zadowalający efekt, nie potrzeba dużej ilości farby.

5. Malowanie. Gdy ściany wyschną po gruntowaniu, można przystąpić do ich malowania. W przypadku nanoszenia farby klejowej odpowiednim narzędziem będzie pędzel. Mocniej związuje on produkt z podłożem. Jeśli natomiast chce się pomalować ścianę farbą nowej generacji, można zdecydować się i na pędzel, i na wałek, i na urządzenie natryskowe. W tym przypadku rodzaj narzędzia zależy od indywidualnych preferencji. Odpowiednie narzędzie to nie jedyna kwestia, na którą trzeba zwrócić uwagę podczas malowania. Istotna jest także temperatura powietrza w pomieszczeniu. Powinna się ona mieścić w przedziale 5 do 22 stopni Celsjusza. Wnętrze należy chronić również przed intensywnym działaniem urządzeń grzewczych oraz przeciągami.

***

Klejowa farba wodna to produkt, który wciąż zdobi ściany wielu polskich domów i mieszkań. Chociaż czasy jej świetności minęły, nie oznacza to, że nie jest ona dostępna na rynku. Przydaje się zwłaszcza podczas renowacji starych powłok, które wciąż są w dobrym stanie, jednak ich kolorystyka przestała odpowiadać domownikom.

Farby klejowe można również zastąpić bardziej praktycznymi w aplikacji i użytkowaniu farbami nowej generacji. Trzeba tylko usunąć je ze ścian, odpowiednio przygotować podłoże, a na koniec je pomalować. Postępując zgodnie z powyższymi wskazówkami, osiągnie się najlepszy możliwy efekt.