Zanim zabierzemy się za renowację drewnianych okien, trzeba ocenić, czy to ma sens. Większe uszkodzenia, jak deformacje, szpary, pęknięcia czy próchnienie drewna, kwalifikują okno do wymiany. Jeżeli jednak zużycie ram obejmuje tylko spękanie, złuszczenie czy odbarwienie powłok malarskich, można z powodzeniem przeprowadzić renowację stolarki okiennej. Jak odnowić stare okna drewniane, czym je pomalować, jakich narzędzi użyć? Zaczynamy samodzielną renowację okna!

Malowanie okien drewnianych nie wymaga żadnych specjalnych umiejętności, a jedynie starannego przygotowania powierzchni, wybrania odpowiedniej farby i postępowania zgodnego z instrukcją producenta, ale po kolei...

Krok 1 – demontaż okna i oględziny przed renowacją

W zasadzie demontowanie nie jest niezbędne, ale okno zdjęte z zawiasów można przygotować i pomalować znacznie wygodniej. Przy renowacji okien skrzynkowych i ościeżnicowych wystarczy unieść skrzydło z zawiasów i już można je zdjąć. To jest właściwy moment na dokładne oględziny stanu drewna i miejsc, w których są wkręty (z czasem mogą one ulegać poluzowaniu). Należy również sprawdzić osadzenie szyb w ramie okiennej. W przypadku nowszych okien niewiele jesteśmy w stanie zrobić w kwestii rozszczelnienia, bo są to tzw. szyby zespolone (one jednak ulegają uszkodzeniom najrzadziej). W starszych typach okien, z szybą uszczelnioną silikonem, kitem lub specjalną listwą, można ewentualnie wymienić takie uszczelnienie na nowe. 

I tutaj ważna uwaga! Renowacja starych okien obejmuje często uszczelnianie szyb kitem. Trzeba pamiętać, że nie można go od razu malować. Kit wysycha dość długo – nawet kilka tygodni! Dopiero po tym czasie można przystąpić do malowania okien.

Krok 2 – przygotowanie do malowania drewnianych okien

Stare, dobrze przylegające powłoki malarskie wystarczy jedynie przeszlifować papierem ściernym i wypełnić masą akrylową wszelkie ewentualne nierówności.

W przypadku konieczności usunięcia starej farby, do wyboru jest kilka sposobów, które sprawdzają się przy renowacji starych okien.

- Szlifowanie – jeżeli farba jest popękana i złuszcza się, należy ją dokładnie usunąć z profilu okiennego. Najczęściej wykorzystuje się do tego szlifierkę z papierem ściernym o mniejszej granulacji (gruboziarnisty papier), a następnie wyrównuje się powierzchnię papierem o większej granulacji (papier drobnoziarnisty).

- Usuwanie chemiczne – można również zastosować specjalne preparaty do zmiękczania starych powłok malarskich. Sprawdzają się one przy drewnianych oknach malowanych wielokrotnie, na których warstwa starej farby jest dość gruba. Po nałożeniu preparatu i odspojeniu farby od powierzchni drewna wystarczy podważyć ją szpachelką i usunąć.

- Opalanie – metoda wykorzystywana do usuwania powłok alkidowych (olejnych). Przy pomocy opalarki należy spalić starą farbę na powierzchni. Robi się to ostrożnie, aby nie uszkodzić drewna. Powierzchnię nagrzewa się do momentu pojawienia się na niej bąbli. Kiedy już są, farba łatwo daje się podważyć i zdjąć. Ewentualne pozostałości można usunąć papierem ściernym.

Fot. Odnawianie okien drewnianych wymaga starannego przygotowania powierzchni.

Krok 3 – wybór farby do malowania okien drewnianych

Jaką farbą pomalować okna drewniane? Podstawowe rozróżnienie, ze względu na rodzaj zastosowanego rozcieńczalnika, obejmuje farby wodorozcieńczalne i rozpuszczalnikowe (alkidowe). W każdym rodzaju warto poszukać farb przeznaczonych typowo do stolarki okiennej/budowlanej.

- Farby wodorozcieńczalne są zazwyczaj łatwiejsze w aplikacji i pozwalają na zachowanie faktury słojów drewna, jeśli farba nakładana jest na surową, drewnianą powierzchnię.

- Farby rozpuszczalnikowe tworzą z kolei szczelniejszą powłokę (o matowym wykończeniu lub wysokim połysku).

Wszystkie farby do malowania okien drewnianych powinny cechować się podwyższoną odpornością na działanie warunków zewnętrznych, odpornością na promieniowanie UV i dobrym przyleganiem do powierzchni. Kupując farbę do malowania okien, warto zwrócić również uwagę na to, ile musi ona wysychać wedle zaleceń producenta, ponieważ przez ten czas nie można zamknąć czy zamontować malowanego okna.

Krok 4 – dobór narzędzi do malowania drewnianych okien

W przypadku renowacji ram okiennych z drewna używa się do malowania pędzli z miękkim włosiem o różnych szerokościach. Należy je dobrać (mniej więcej) do szerokości ramy. Przed malowaniem ram okiennych należy oczywiście osłonić taśmą malarską wszystkie elementy, które nie będą malowane, a stykają się bezpośrednią z ramą okna.

Krok 5 – malowanie okna drewnianego

Jak pomalować okna drewniane? Rama okienna z drewna ma zwykle dość skomplikowany kształt, dlatego w pierwszej kolejności farbę kładzie się na narożnikach i na krawędziach ramy, czyli w miejscach trudniej dostępnych, następnie maluje się płaskie, frontowe powierzchnie ramy.

Zazwyczaj nakłada się dwie warstwy farby, zwłaszcza w przypadku pierwszego malowania drewna. Po pierwszej warstwie powierzchnię należy przeszlifować drobnym papierem ściernym, aby zlikwidować szorstkość spowodowaną podniesieniem się drewnianych włókien.

Trzeba brać pod uwagę również specyficzne wymagania dotyczące aplikowania danej farby, które określone są przez jej producenta. Nie warto ich ignorować, bo może się to negatywnie odbić na efekcie odnawiania okna.

Renowację ram okiennych, a konkretnie malowanie okna, najlepiej zaplanować na bezdeszczowy dzień o umiarkowanym nasłonecznieniu. Do czasu pracy należy też doliczyć czas wysychania farby i ewentualny czas potrzebny na zamontowanie ramy okiennej.

***

Następnym krokiem, po renowacji okna, może być odnowienie parapetu – sprawdź, jak to zrobić samodzielnie. A może skusisz się nawet na własnoręczne malowanie elewacji? Zobacz, jak to zrobić – krok po kroku.