Aluminium od dawna obecne jest w przemyśle, a także w naszej codzienności. To lekki materiał, który łatwo poddaje się formowaniu, a w połączeniu z odpowiednimi składnikami daje stop o wytrzymałości porównywalnej do wytrzymałości stali. Zapewnia dobrą izolację i poddaje się w 100% recyklingowi. W określonych warunkach może jednak ulegać korozji. Wymaga wtedy dodatkowego zabezpieczenia poprzez anodowanie lub malowanie. Jak pomalować aluminium? Którą metodę wybrać – malowanie proszkowe aluminium czy może tradycyjne użycie pędzla?

Malowanie aluminium przy użyciu farb ciekłych

Jak pomalować aluminium „tradycyjną” farbą płynną? Technika ta obejmuje użycie łatwo dostępnych narzędzi (pędzle, wałki, pistolety natryskowe). Wybór odpowiedniego jest uzależniony od rodzaju malowanej powierzchni i jej umiejscowienia. Mniejsze elementy można pomalować pędzlem lub wałkiem, większe powierzchnie – lepiej natryskowo. Do niewielkich, trudno dostępnych miejsc przydaje się farba w sprayu (na dużych powierzchniach nie zapewnia ona warstwy kryjącej o odpowiedniej grubości).

Przygotowanie aluminium do malowania

W typowych warunkach aluminium w sposób naturalny pokrywa się cienką warstwą tlenku chroniącą przed korozją. W środowisku silnie kwasowym lub zasadowym, w kontakcie z agresywnymi substancjami, wapnem, niektórymi metalami – aluminium może ulegać korozji. Zabezpieczeniem na tę ewentualność jest proces anodowania albo pomalowanie. Od czego zacząć?

Ocena stanu powierzchni

Wszelkie pozostałości starej, łuszczącej się farby należy usunąć z powierzchni aluminium. W większości przypadków wystarczające okazuje się użycie do tego celu myjki ciśnieniowej. Bardziej oporne pozostałości farb można doczyścić przy użyciu szlifierki kątowej lub odpowiedniego papieru ściernego, który przy okazji wyrówna też nieco powierzchnię przed malowaniem. 

Mycie i czyszczenie

Każdą powierzchnię należy przed malowaniem odtłuścić i umyć. W przypadku aluminium potrzebne jest zastosowanie odtłuszczającego detergentu do mycia metalu (w warunkach domowych sprawdzają się zwykłe tabletki do zmywarki, które bardzo dobrze odtłuszczą powierzchnię przed malowaniem). Na umyte i suche aluminium można nakładać farbę.

Więcej na temat przygotowania aluminium przed malowaniem znajdziesz w artykule: Przygotowanie aluminium do malowania – krok po kroku.

Farba na aluminium

Wybór farby do aluminium obejmuje grupę preparatów przeznaczonych do malowania metalu, w tym powierzchni aluminiowych. Niektóre z nich wymagają zastosowania farby podkładowej do aluminium, która zwiększa przyczepność wierzchniej powłoki do podłoża, inne – tzw. gruntoemalie – aplikuje się bezpośrednio na oczyszczoną powierzchnię, bez konieczności stosowania dodatkowych warstw podkładu. Wśród nich można znaleźć akrylowe farby na aluminium o uniwersalnym zastosowaniu i farby poliuretanowe, sprawdzające się w trudnych warunkach, kiedy potrzebna jest mocna, trwała i odporna powłoka zewnętrzna. 

Fot. Malowanie profili aluminiowych czy felg farbami płynnymi najczęściej przeprowadza się natryskowo, w kabinach lakierniczych.

Zalety i wady malowania aluminium farbami płynnymi

+ Metoda jest dość łatwa i powszechna – do wykonania niewielkich prac wystarczają ogólnodostępne narzędzia i preparaty. Nie zawsze jest również wymagane użycie specjalistycznej kabiny lakierniczej. Wyjątkiem jest tutaj malowanie natryskowe, które powinno być realizowane w kontrolowanych warunkach. 

+ Tradycyjne malowanie aluminium farbami płynnymi to również opcja uniwersalna – tą samą farbą można pokryć różne powierzchnie, czego nie zapewniają farby proszkowe. 

− Pewnym minusem metody (w porównaniu z proszkowym malowaniem aluminium) jest mniejsza trwałość i odporność mechaniczna powłoki.

Malowanie proszkowe aluminium

Jak pomalować aluminium tą metodą? Lakierowanie proszkowe aluminium polega na pokryciu danego elementu cząsteczkami żywicy i farby – najczęściej przy użyciu natrysku elektrostatycznego. Równomiernie pokryte proszkiem elementy trafiają do pieca, gdzie w wysokiej temperaturze (140 do 200°C) farba wraz z żywicą ulegają stopieniu i utwardzeniu. Średni czas utwardzania powłok wynosi około 20 minut. Pomalowane w ten sposób powierzchnie są gładkie i bardzo odporne na czynniki mechaniczne oraz chemiczne. 

Przygotowanie aluminium do malowania proszkowego

W przypadku malowania proszkowego jakość przygotowania powierzchni decyduje o szczelności przylegania i trwałości farby, więc przykłada się do niego szczególnie dużą wagę. Etap ten obejmuje usunięcie wszelkich zabrudzeń i zniwelowanie nierówności aluminiowej powierzchni. 

Mycie i zwiększanie przyczepności powierzchni aluminiowej

Mycie przy użyciu rozpuszczalników lub emulsji przeznaczonych do danej powierzchni poprzedza etap matowienia, który ma na celu zwiększenie przyczepności farby. Chropowatą powierzchnię uzyskuje się mechanicznie (piaskowanie) lub chemicznie (fosforowanie cynkowe lub żelazowe, chromianowanie). 

Wybór metody jest uzależniony od rodzaju malowanej powierzchni i skomplikowania jej kształtu. Przy trudnej geometrii stosowane są metody obróbki chemicznej.  

Farba proszkowa do aluminium

Rodzaj farby dobierany jest w zależności od rodzaju malowanej powierzchni. Najczęściej używane są farby polimerowe, na bazie żywic epoksydowych czy epoksydowo-poliestrowe. Wybór odpowiedniej uzależniony jest również od przeznaczenia malowanego przedmiotu i stopnia narażenia malowanej powierzchni na działanie niekorzystnych czynników (na przykład farby polimerowe są odporne na działanie promieniowania UV, w przeciwieństwie do farb epoksydowych, które pod wpływem promieniowania przebarwiają się, ale cechują się za to wysoką odpornością na obciążenia i działanie czynników chemicznych, więc chętnie wykorzystywanie są w przemyśle). 

Zalety i wady proszkowego malowania aluminium

+ Idealnie gładkie pokrycie lakierowanego elementu – równomierne rozłożenie proszku i stopienie go w wysokiej temperaturze pozostawia powierzchnię bez deformacji, pęcherzyków, spękań czy zacieków.

+ Jednakowa grubość powłoki na całej malowanej powierzchni aluminiowej, przekładająca się na wysoką odporność mechaniczną. Farbę nanosi się jedną warstwą.

+ Wysoka wydajność farb proszkowych – nadmiar proszku zbierany jest w komorze lakierniczej i możliwy do powtórnego wykorzystania.

+ Farby proszkowe nie zawierają w swoim składzie szkodliwych rozpuszczalników, co czyni je bardziej przyjaznymi dla środowiska.

− Konieczne jest użycie specjalistycznego sprzętu – w zasadzie technologia malowania proszkowego uniemożliwia wykonanie pracy w warunkach domowych.

− Należy wyjątkowo starannie przygotować powierzchnię – błędy popełniane na tym etapie negatywnie wpływają na całą warstwę końcową.

− Skomplikowana jest zmiana koloru.

Ile kosztuje malowanie proszkowe?

Samo malowanie proszkowe nie jest procesem trudnym, ale wymaga użycia kosztownego sprzętu i zachowania rygorystycznych warunków w trakcie malowania. Z tego względu zdecydowana większość osób korzysta z usług lakierni proszkowych. Wycena usługi jest indywidualna, opiera się zazwyczaj na wielkości oraz rodzaju malowanej powierzchni i wyliczana jest zwykle w oparciu o koszt pomalowania proszkowego jednego metra kwadratowego. Niekiedy cena podawana jest łącznie z przygotowaniem powierzchni aluminiowej i obejmuje wtedy na przykład także piaskowanie i malowanie proszkowe danego elementu. 

Malowanie aluminium – proszkowe a natryskowe

Jak pomalować aluminium – proszkowo czy tradycyjnie? Porównanie efektu użycia farb proszkowych i płynnych może dotyczyć jedynie wykorzystania technologii natryskowej w przypadku farb tradycyjnych, ze względu na porównywalnej jakości warstwę końcową. Przy użyciu pistoletu natryskowego otrzymane pokrycie jest równomiernej grubości, jednak jest ono znacznie cieńsze, niż to uzyskane w przypadku proszkowego malowania aluminium, stąd często konieczność nakładania kilku warstw farby. 

Samo malowanie natryskowe nie jest procesem skomplikowanym, choć wymaga określonego sprzętu, a także pewnego doświadczenia i wprawy. W wielu przypadkach możliwe jest jednak do przeprowadzenia we własnym zakresie i domowych warunkach. W przypadku malowania proszkowego natomiast żadna ze stosowanych powszechnie metod lakierowania (lakierowanie/natrysk elektrostatyczny, tribo – natrysk elektrokinetyczny) nie jest możliwa do samodzielnego zastosowania ze względu na konieczność wykorzystania specjalistycznego sprzętu i całej linii produkcyjnej.

Interesują Cię porady w zakresie technik malarskich i preparatów stosowanych do malowania powierzchni metalowych i innych? Koniecznie zajrzyj na nasz blog.